
Σαρακοστιανός χαλβάς και ταχίνι: Ωφέλιμα ή όχι;
Ο χαλβάς από ταχίνι είναι αδιαμφισβήτητα ένας από τους μεγάλους πρωταγωνιστές στα τραπέζια της Σαρακοστής. Πρόκειται για ένα παραδοσιακό γλύκισμα που έχει τις ρίζες του στην Ανατολή, όπου εμφανίζεται με διάφορες μορφές και παραλλαγές. Στην Ελλάδα, έχει συνυφαστεί κυρίως με τις περιόδους της νηστείας και ιδιαίτερα με αυτή της Σαρακοστής.
Από τι φτιάχνεται όμως ο εν λόγω χαλβάς;
Το κύριο συστατικό του δεν είναι άλλο από το ταχίνι. Εκτός από το ταχίνι, περιέχει ζάχαρη ή μέλι και μπορεί να περιέχει επίσης κακάο, ξηρούς καρπούς ή αρωματικές ύλες όπως βανίλια και μαστίχα. Από αυτά, αξίζει κανείς να εστιάσει στο ταχίνι.
Ταχίνι
Το ταχίνι προέρχεται από την ξήρανση και τη σύνθλιψη του σουσαμιού προς σχηματισμό παχύρρευστης υφής. Το ταχίνι λοιπόν έχει τη μορφή που όλοι γνωρίζουμε καθαρά λόγω του χειρισμού της πρώτης ύλης (σουσάμι) με μηχανικά μέσα και επομένως πρόκειται για ένα πολύ αγνό και φυσικό προϊόν. Όσον αφορά τη διατροφική του αξία, είναι ιδιαίτερα υψηλή, με πληθώρα μάκρο- και μίκρο- θρεπτικών συστατικών.
Το μακροθρεπτικό συστατικό που βρίσκεται στη μεγαλύτερη συγκέντρωση τόσο στο σουσάμι όσο και στο ταχίνι είναι τα λιπαρά οξέα. Πιο συγκεκριμένα, τα λιπαρά οξέα στο ταχίνι είναι στην πλειονότητα τους μονοακόρεστα και πολυακόρεστα, ενώ τα κορεσμένα είναι ελάχιστα. Επίσης το ταχίνι αποτελεί μια πολύ καλή πηγή πρωτεΐνης και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιόδους αποχής από το κρέας ή σε χορτοφαγικές δίαιτες. Να σημειωθεί, πως αν το ταχίνι προέρχεται από ολικής άλεσης σουσάμι, τότε η διατροφική του αξία είναι ακόμα υψηλότερη λόγω της μεγαλύτερης περιεκτικότητάς του σε διαιτητικές (φυτικές) ίνες. Από τα μικροθρεπτικά συστατικά, αυτά που αξίζει να σημειωθούν είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, η βιταμίνη Ε, το ασβέστιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, το σελήνιο και οι φυτοστερόλες.
Το ταχίνι λοιπόν και επακόλουθα και ο χαλβάς που προέρχεται από αυτό, είναι υψηλής διατροφικής αξίας και έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία του ανθρώπου. Αναφορικά, λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας σε αντιοξειδωτικούς παράγοντες, το ταχίνι και ο χαλβάς προστατεύουν από το οξειδωτικό stress, η συσσώρευση του οποίου είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία πολλών παθήσεων. Επίσης, λόγω του εξαιρετικού λιπιδικού προφίλ τους, παίζουν προστατευτικό ρόλο απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Παρόλα αυτά….
…είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί πως τόσο το ταχίνι όσο και ο χαλβάς, ο οποίος έχει και αρκετή προσθήκη σακχάρων, είναι τρόφιμα εξαιρετικά πλούσια σε ενέργεια. Ενδεικτικά, 100γρ. χαλβά αποδίδουν περίπου 500-600 θερμίδες και 100γρ. ταχίνι αποδίδουν 520-670 θερμίδες.
Επομένως, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι πως υπάρχει διαφορά μεταξύ υγιεινών και ολιγοθερμιδικών τροφίμων και οι δύο όροι δεν συνάδουν πάντα. Κατά την περίοδο της Σαρακοστής λοιπόν, ο αγαπημένος παραδοσιακός χαλβάς από ταχίνι βρίσκεται μεταξύ των κορυφαίων επιλογών για επιδόρπιο και όχι άδικα, όμως η κατανάλωσή του πρέπει να είναι συνετή και ελεγχόμενη έτσι ώστε να προσφέρει τα μέγιστα δυνατά οφέλη στην υγεία, χωρίς όμως να οδηγεί σε υπερκατανάλωση ενέργειας και συνεπακόλουθα σε πρόσληψη σωματικού βάρους.
Όσο για το ταχίνι, η κατανάλωση του θα πρέπει να ενθαρρύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και ιδιαίτερα στα παιδιά. Μάλιστα, μπορεί να αντικαταστήσει τα προϊόντα πραλίνας φουντουκιού σε ένα ισορροπημένο πρωινό ή σε κάποιο σνακ.