Καφεΐνη: Συχνές ερωτήσεις
Ο καφές αποτελεί το πιο αγαπημένο ρόφημα παγκοσμίως και η καφεΐνη είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο διεγερτικό. Μελέτες σχετικά με την τοξικότητα της καφεΐνης έχουν δείξει πως η κατανάλωση έως και 400mg καφεΐνης ημερησίως δεν έχει συσχετιστεί με την εμφάνιση καμίας παρενέργειας και θεωρείται ασφαλής. Επιδημιολογικές μελέτες υποστηρίζουν πως μια μέτρια κατανάλωση καφεΐνης προστατεύει από χρόνια νοσήματα ενώ η υψηλή κατανάλωση μπορεί να προκαλεί προβλήματα στην εγκυμοσύνη.
Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η περιεκτικότητα σε καφεΐνη των πιο συνηθισμένων ροφημάτων καφέ στην Ελλάδα.
Ποια θεωρείται μέτρια κατανάλωση καφέ;
Η μέτρια κατανάλωση καφέ ορίζεται περίπου στα 4 φλιτζάνια καφέ, όμως αυτό εξαρτάται από τον καφέ που επιλέγει ο καθένας. Όπως αναφέρθηκε, έως και 400mg καφεΐνης δεν έχουν συσχετιστεί με κάποια παρενέργεια και θεωρείται μια αποδεκτή και ασφαλής πρόσληψη καφεΐνης για τον γενικό πληθυσμό. Όσον αφορά την εγκυμοσύνη, οι περισσότερες χώρες συστήνουν μια κατανάλωση έως 200mg καφεΐνης για αποφυγή επιπλοκών ή παρενεργειών. Κατά την περίοδο της γαλουχίας, η κατανάλωση του καφέ -ή των καφεϊνούχων ροφημάτων- θα πρέπει να απέχει αρκετές ώρες από τον θηλασμό. Αυτό διότι η καφεΐνη περνά από το μητρικό γάλα στο βρέφος και μπορεί να του προκαλέσει παροδική ευερεθιστότητα ή δυσκοιλιότητα. Και πάλι η συνιστώμενη πρόσληψη της μητέρας δεν πρέπει να ξεπερνά τα 200 mg.
Προκαλεί ο καφές υπέρταση;
Αυτή η άποψη ακούγεται αρκετά, όμως καλό είναι να αποσαφηνιστεί. Ο καφές δεν προκαλεί υπέρταση. Η υπέρταση είναι μια κατάσταση κατά την οποία η αρτηριακή πίεση είναι υψηλότερη του φυσιολογικού και είναι συνήθως ιδιοπαθής. Ωστόσο, πρέπει να αναφέρουμε πως μετά την κατανάλωση καφέ, για ένα διάστημα από μισή έως και μία ώρα, παρατηρείται μια ήπια αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία όμως με το πέρας της ώρας χάνεται. Το ίδιο ισχύει και με τους καρδιακούς παλμούς. Επίσης, σε άτομα που πίνουν συστηματικά καφέ, παρατηρείται και μια προσαρμογή στις επιδράσεις της καφεΐνης. Από την άλλη, σε περίπτωση αρρυθμίας καλό είναι να αποφεύγεται η κατανάλωση καφέ. Πέρα από τα παραπάνω, έχει φανεί πως η κατανάλωση καφέ (τα δεδομένα αφορούν κυρίως τον καφέ φίλτρου) σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου και σακχαρώδους διαβήτη.
Έχει ο καφές αντιοξειδωτική δράση;
Η απάντηση εδώ είναι ΦΥΣΙΚΑ! Πιο συγκεκριμένα, το βασικότερο χαρακτηριστικό του καφέ ως ρόφημα, είναι η τεράστια περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικά (έχουν ανιχνευθεί πάνω από 1000 διαφορετικές ουσίες) και κυρίως πολυφαινόλες.
Ποια άλλα ροφήματα έχουν καφεΐνη πέρα από τον καφέ;
Η καφεΐνη πέρα από τον καφέ, υπάρχει ως συστατικό σε κάποια αναψυκτικά όπως αυτά τύπου cola, σε ενεργειακά ποτά, στο κακάο, στη σοκολάτα και στο τσάι. Και όταν αναφερόμαστε στο τσάι, εννοούμε το πράσινο και το μαύρο τσάι κυρίως. Τα περισσότερα βότανα όπως πχ χαμομήλι, λουίζα, τσουκνίδα, rooibos κ.ά. δεν περιέχουν καφεΐνη.
Επομένως απουσία καφεΐνης τα βότανα είναι ασφαλή για κάθε περίοδο της ζωής;
Η απάντηση είναι πως ΟΧΙ. Πολλά βότανα μπορεί να αποδειχθούν επιβλαβή κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης και του θηλασμού γι’ αυτό και θα πρέπει να αποφεύγονται. Δεν υπάρχουν πολλά επιστημονικά δεδομένα λόγω της φύσης του θέματος, όμως οι έως τώρα ενδείξεις συνηγορούν στο ότι φαρμακευτικά βότανα όπως πχ το βαλσαμόχορτο (St John’s wort στην αγγλική βιβλιογραφία) μπορεί να είναι επικίνδυνα και οδηγήσουν σε αναπτυξιακές ανωμαλίες, τερατογενέσεις ή ακόμα και αποβολή.
